Nama Vojvođanima kada kažete tamburaška muzika prvo ime koje nam pada na pamet jeste Janika Balaž. Janika Balaž je bio legenda tamburaške muzike i simbol Novog Sada. Ostao je upamćen ne samo u Vojvodini, već u čitavoj bivšoj Jugoslaviji kao jedan od najvećih.
Poreklo i porodica
Janika Balaž je rođen 23. decembra 1925.godine u Lukinom selu, u romskoj porodici mađarskog porekla. Porodično ime njegov oca je bilo “Rac” što je u to vreme bio pogrdan mađarski naziv za Srbe, te je Janika preuzeo prezime svoje majke koja je bila Slovakinja. Odrastao je u Bečeju, gde je završio i osnovno muzičko obrazovanje.
Muzički počeci
Janikina porodica je odrastao u muzičkoj porodici. Otac mu je bio kontrabasista, a deda cimbalista, što je u velikoj meri uticalo i na Janiku koji već sa 10 godina počeo da svira violinu.
Janika je govorio kako je svojih prvih 7 dinara zaradio već sa sedam godina, pevajući u vozu od Bačkog Gradišta do Bečeja pesme – „Kad se Ciga zaželi medenih kolača“ i „Boci, boci, tarka“
Ono što moramo napomenuti jeste da je Janika prvo počeo da svira tamburicu i to samo po sluhu, a tek onda je zvanično počeo da uči kako da svira violinu. Nakon kratkog vremena, po savetu svog profesora koji mu je rekao da pređe sa violine na tamburicu “jer ima dosta violinista”, Janika kreće da svira “prim bisernicu” – vrstu tamburice.
Neophodno početno znanje je krao od Maćike Petrovića, čju prim bisernicu je kasnije nasledio i svirao na njoj do 1949.godine. Pre nego što je formirao svoj orkestar, svirao je u orkestru čuvene porodice Kozarski, kao i Velikom tamburaškom orkestru koju je formirao radio Novi Sad.
Osam tamburaša sa Petrovaradina
Janika je imao svoj orkestar od 8 članova sa kojim je svirao po kafanama Novog Sada, a najviše na Petrovaradinskoj Tvrđavi (sada je već svima jasno kome je posvećena čuvena pesma “Osam tamburaša sa Petrovaradina”).
Ovaj orkestar je svirao širom sveta i to pred mnogim bitnim ličnostima uključujući i kraljicu Elizabetu II, Tita, kao i jednog od najvećih violinista svih vremena – Davida Ojstraha.
„Vi mene slavite kao najvećeg virtuoza svih vremena, ali ovaj čovek je veći umetnik od mene!“ – izjavio je on tom prilikom.
Takođe, Janika i njegovi tamburaši su čak 36 puta nastupali u pariskoj “Olimpiji”.
I pored brojnih ponuda i prilika da ode u inostranstvo i započne neki drugi život, Janika je ostao veran svojoj zemlji i tamburi do samog kraja. Na Trgu neznanog junaka danas stoji njegov spomenik od belog kamena kao večni simbol velikana tamburaške muzike.
