Dvorci u Vojvodini poslednjih godina beleže veliko interesovanje kod ljubitelja lokalnog turizma u Srbiji. Da li ste i vi razmišljali o poseti dvoraca u Vojvodini? E pa ako niste, možda je pravo vreme da porazmislite o tome i dodate ova mesta na svoju listu putovanja.
Vojvodina je bogata dvorcima koji nam svedoče o prošlim vremenima, plemićkim porodicama i kulturnom nasleđu ovog regiona. Bilo da ste ljubitelj istorije, arhitekture, ili jednostavno uživate u otkrivanju neobičnih destinacija, dvorci u Vojvodini će vas očarati svojom lepotom i jedinstvenošću.
Biće nam zadovoljstvo da Vam u ovom članku predstavimo nekoliko dvoraca koje vredi posetiti tokom putovanja kroz Vojvodinu.
1. Dvorac Fantast
Dvorac Fantast, poznat i kao Dvorac Dunđerski, nalazi se u blizini Bečeja, na udaljenosti od svega nekih 14-15km. Izgrađen je početkom 20. veka kao dom bogate porodice Dunđerski.
Dvorac je sagrađen po ideji samog vlasnika Bogdana Dunđerskog. Interesantna priča koja prati gradnju ovog dvorca, jeste da je Bogdan došao na ideju njegove gradnje u svojoj 57. godini, tek pošto je proputovao Evropom i imao prilike da vidi kako su građeni najznačajniji evropski dvorci. Tokom perioda gradnje, ovaj poduhvat je pratila neka mističnost i tajanstvenost, obzirom da je njegova ideja bila da ne postoji originalan arhitektonski nacrt projekta. It tog razloga su dovoženi radnici iz Češke. Priča se da je tokom izgradnje dovožena velika količina najkvalitetnijeg hrasta iz Slavonije i tokom noći nestajala. Možemo samo da pretpostavimo da je korišćen za izgradnju nekih tajnih prolaza i prostorija.
Ova arhitektura građena je sa idejom, ali i željom da dvorac bude izgrađen posebno lepim gotičkim i baroknim elementima, dostojan lepote prelepe žene u koju je Bogdan bio zaljubljen. Ime žene o kojoj se i danas priča je Mara Binjaški.
Pored dvorca sagrađena je i crkva posvećena svetom Đorđu. Obavezno posetite i kapelu prilikom obilaska dvorca, u kojoj vlada poseban mir pri samom ulasku. U crkvi se nalazi ukupno 63 freske koje je oslikao veliki srpski slikar Uroš Predić, bliski Bogdanov prijatelj.
U Fantastu takođe treba videti čuvenu ergelu koju je osnovao sam Bogdan i upravo po najslavnijem konju te ergele zamak je dobio ime. Danas je preuređen u hotel i restoran, pružajući gostima priliku da uživaju u luksuzu i prelepoj okolini.
Ako planirate obilazak, dvorac Dunđerski mozete posetiti ponedeljaom i petkom od 08-20h, a vikendom 08-21h. Radno vreme ergele je ponedeljaom i petkom od 10-17h, a vikendom od 8-14h.
2. Dvorac Ečka
U blizini Zrenjanina, u banatskoj ravnici, nalazi se Dvorac Ečka koji je sagrađen u 19. veku. Dvоrаc је оsnоvе izdužеnоg slоvа L sа glаvnim ulaznim dеlоm оkrеnutim kа ulici. Nа bоčnоm krilu se nalazi ајnfоrt iznаd kоgа sе uzdižе kulа sа pirаmidаlnim krоvоm.
Dvorac Ečka je poznat je po svojoj arhitekturi, a takođe mnoge intrige, pošasti, dvoboji, ljubavi, posete, balovi i proslave krase istoriju imanja i ovog zdanja. Svi ti događaji praćeni su sa velikom pažnjom carevina iz čitave Evrope.
U epohi tadašnjih plemićkih loza, važilo je ─ da ko nije prisustvovao na jednom od balova u ečanskom Kaštelu ─ taj i nije bio plave krvi.
U samom dvorcu nalazi se katolička crkva, vodotoranj na kanalu i konjušarnica.
Kaštelom Ečka, od osnivanja do 1945. kada je dvorac nacionalizovan, vladale su četiri grofovske porodice Lazar, Thurn Taxis, dHarnoncourt i Palavicini.
Nakon restauracije, pretvoren je u ugostiteljski objekat, savršen za one koji žele uživati u elegantnom ambijentu, gotovo muzejskog ambijenta.
3. Dvorac Sokolac
Dvorac Sokolac se nalazi se u blizini Novog Bečeja i potiče iz 19. veka. Sagradio ga je Lazar Dunđerski, a u miraz ga je dobila ćerka Lazara, Emilija Ivanović.
Bogata dekoracija, sa elementima iz klasicističke arhitekture samo upotpunjuju ovo monumentalno zdanje. Raskošan enterijer nekada je krasio unutrašnjost dvorca, a danas je preostalo samo nešto od stilskog nameštaja, štuko plastike na plafonu glavnog salona i zidovima, dekoracija u vidu tapeta i kaljavih peći po sobama.
U samom dvorcu se nalazi portret Lenke Dunđerski, naslikanog rukom našeg poznatiog slikara Uroša Predića.
Njegova arhitektura privlači mnoge posetioce. Danas je otvoren kao muzej, gde možete saznati više o vojvođanskom plemstvu i njihovom načinu života.
4. Dvorac Dunđerski u Kulpinu
U Kulpinu se nalazi Dvorac Dunđerski-Stratimirovic, izgrađen u 19. veku. U okviru kompleksa nalazi se upravna zgrada, žitni magacin i konjušnica. Nekadašnji dvorac a sada Muzej koji je okružen parkom koji predstavlja prirodni spomenik retkih i zaštićenih biljnih vrsta.
5. Dvorac Kapetanovo
Dvorac Kapetanovo sagradio je župan Botka Bela davne 1904. godine. Smešten je u blizini naselja Stari Lec, u opštini Plandište. U sklopu dvorca nalazio se uređen park sa fontanom, koji nažalost danas više ne postoji.
Kao što je za većinu dvoraca u Srbiji poznato da ih prati neka od legendi, tako ni ovaj nije izuzet. Priča se da je župan Botka zapao u dugove i prokockao imanje. Postoje opet druge priče da je velike sume novca dao za lečenje mentalno labilne žene Eme, koju je slao u Peštu na lečenje.
Nakon bankrota, koji je Ema teško podnela, 1938. godine se zapalila, posle čega je ostao samo pramen njene plave kose. Priča se da je pramen dugo obletao oko dvorca, kao i da se svake godine na Svetog Iliju u zamku pojavljuje senka plavokose žene. Te 1938. godine, dvorac na licitaciji kupuje bogati trgovac Franc Maj, za ćerkin miraz.
Ženidbom ćerke Franca Maja, dvorac Kapetanovo, prelazi u ruke novog vlasnika Milana Kapetanova, gde se tadašnji naziv zadržava do današnjih dana. Dvorac ostaje u vlasništvu Milana Kapetanova do kraja Drugog svetskog rata, kada Zakonom o nacionalizaciji biva oduzet i predat na stanovanje radnicima poljoprivrednog kombinata.
Njegova arhitektura i istorijski značaj, svakako ga čine posebnim. Kako nam trenutno dostupne informacije govore, dvorac Kapetanovo je danas u privatnom vlasništvu. Pripada izvesnoj Radmili Jovanović koja je dvorac obnovila i uz simboličnu cenu, dozvoljava ulaz turistima. Na platformi Airbnb, moguće ga je iznajmiti za smeštaj.
6. Dvorac Dunđerski u Čelarevu
Dvorac Dunđerski u Čelarevu izgrađen je krajem 19. veka, od strane Nikole Bezeredija, ugarskog plemića. Dvorac je prizemna građevina pravougaone osnove, jednostavnih fasada. Glavna fasada je okrenuta na istok i na njoj se nalazi glavni ulaz sa stepeništem i pristupnom rampom.
Glavni ulaz podržavaju četiri kamena dorska stuba iznad kojih se nalazi trougaoni trimpanon. Na zapadnoj strani dvorca, nalazi se terasa, sa stepeništem koje vodi u park.
Porodici Dunđerski je pripadao od 1882. godine do Drugog svetskog rata, kada je kao i svi dvorci u Vojvodini, Zakonom o nacionalizaciji oduzet. Lazar Dunđerski je u svom dvorcu često dočekivao uvažene goste, poput Nikole Tesle, Stevana Todorovića, Paje Jovanovića i Laze Kostića (koji je baš ovde, u čast svoje ljubavi prema Lenki Dunđerski, napisao najlepšu ljubavnu pesmu „Santa Marija della Salute“).
Priča se da je čak sam kralj Aleksandar I Karađorđević, u nekoliko navrata bio gost dvorca u Čelarevu.
I mada se danas nalazi pod zaštitom države kao spomenik kulture od izuzetnog značaja, dvorac Dunđerski je u izuzetno lošem stanju. Nažalost ovo, oko 170 godina staro zdanje, moguće je sačuvati jedino hitnom rekonstrukcijom i restauracijom od daljeg devastiranja i propadanja.
Kao naciji, ne služe nam na ponos dve stvari, a to su da je ovo jedini dvorac, koji ima status spomenika kulture, od nekih 50 dvoraca, koliko ih se nalazi u Vojvodini. Druga, ne manje bitna stvar je ta, da iako se nalazi pod zaštitom države, svakim novim danom dozvoljava se njegovo propadanje. Da li smo svesni da time uskraćujemo nekim budućim generacijama uvid u taj deo naše istorije, načina života, bogatstva i duha tadašnje srpske elite!
Dvorci u Vojvodini kao mesto neizbrisive istorije
Ovo su samo neki od dvoraca u Vojvodini koji su ostavili neizbrisivu istoriju u samim zidinama, poznatih i imućnih porodica koje su boravile u njima.
Ukoliko vam se dopao ovaj članak, obavezno mi ostavite komentar ispod i napišite koji su to dvorci u Vojvodini koje ste obišli i zašto baš njih treba da spomenemo u sledećem članku!
Jedan odgovor
Odličan članak i poticaj da obiđem dvorce koje još nisam vidio.
Od navedenih, imao sam priliku da nekoliko puta posjetim dvorac Fantast. Prekrasan je, ali mislim da je potrebno malo više ponuditi posjetiteljima od onoga što se trenutno nudi. Praktički, svaki puta smo ga samostalno istraživali. Nema nekog vodiča ili programa obilaska. Ako ima, nije nam bilo predočeno.
Od drugih dvoraca u Vojvodini, pada mi na pamet dvorac u mjestu Vlajkovac, prije Vršca kada se dolazi iz smjera Pančeva i Beograda.
Prošao sam tamo nekoliko puta i žao mi je bilo vidjeti ga u ruševnom stanju.
Pozdrav iz Hrvatske